Ik schrijf een boek
Het is geen verrassing: ik schrijf een boek. Een boek waarvan ik a) niet weet of het ooit in boekvorm zal verschijnen en b) ik niet weet of het ooit de eindfase zal behalen. En a en b zijn niet twee dezelfde dingen. Nee nee, met b doel ik op het persoonlijke traject, het schrijfproces, …
Ik zag mijzelf niet als een schrijver en genoot puur en alleen van het kruipen in de pen. Flash forward naar ongeveer 20 jaar later en ik begon met bloggen. Ik blogde over interieurs, mijn leven en later de kinderen. Die laatste categorie slokte veel van mijn tijd op en ik besloot een blog-pauze in …
Het begon, denk ik, toen ik een jaar of 9 was. Geïnspireerd door Engelse boekjes vol beertjes en bloemetjes, berenpicknicks en dat soort heerlijk tuttige verhaaltjes, begon ik aan mijn eigen verhaal. Over twee poezen, Ginger en Roger, die gingen picknicken.
Na een vakantie in Schotland, in het kleine vissersdorpje Portsoy, pakte ik mijn pen weer op. Ik zat toen inmiddels op de middelbare school. Op papier vertelde ik het verhaal van Jessie en haar vriendengroep die in het wat duffe Portsoy er het beste van maken. Verkering, vriendschap, gekke ouders, wandelingen langs de kust en de komst van een hippe t-shirt winkel hielden de gemoederen bezig in mijn fictieve versie van Portsoy. God wat vond ik dat heerlijk om te schrijven over een wereld die niet de mijne was. Op die momenten was ik er even niet. Ik zat als gehypnotiseerd met mijn schrift op schoot op de grond bij de radio, luisterend naar Kink FM.
Mijn moeder hield ook van schrijven. Niet per se fictie maar ze vond het leuk genoeg om een elektrische typemachine te kopen. En ik mocht er ook op typen! Wow, dit vond ik echt zo bijzonder! En zo veranderde mijn schrijfplek van de vloer naar een bureau in de eetkamer waar de machine opstond. De toetsen klikten lekker weg en de piepjes en het gezoem waren zeer aangenaam. Alsof je een verhaal typt op zachte pakjes boter. Beetje gekke vergelijking misschien. Maar ik kan me even geen betere bedenken.
Niet alleen mijn schrijfplek veranderde. Ook mijn verhalen. Ik begon een verhaal over Rachel. Ze kreeg het bericht dat haar broer was overleden en moest daarom naar Parijs. Treurig allemaal. Het speelde zich af in Londen en Parijs. Hoe het verder verliep weet ik eigenlijk niet meer. Ik heb het wel afgeschreven, dat weet ik wel! Ik vond het zo ontzettend gaaf om zo’n ‘volwassen’ verhaal te schrijven. Dat smaakte naar meer. En zo schreef ik het verhaal over de Londense Ian en hoe hij verliefd werd op het Schotse meisje Sarah. Het thema liefde was altijd sterk aanwezig. Zo ook de locaties Schotland en Engeland. En wat dat betreft is er niets veranderd!
Na een hiatus van bijna 15 jaar heb ik de pen weer opgepakt. Mijn gevoel duwt mij richting het schrijven, net als toen, toen ik als 9-jarige begon met dat schrijven. Verhalen spoken door mijn hoofd. Personages dringen zich aan mij op en verhaallijnen vliegen van links naar rechts. Wanneer ik schrijf voel ik me het dichts bij mezelf. Misschien ken je dat gevoel wanneer je mediteert? De kalmte die over je heen komt, dat intens rustige gevoel. Dat krijg ik wanneer ik schrijf. En het mooie is dat dit pas het begin is. Misschien ben ik een laatbloeier en heb ik jaren ‘weggegooid’ met andere hobby’s en bezigheden. Voor mij is het belangrijk dat ik weer schrijf. Dat dicht bij mezelf blijven en doen waar ik gelukkig van word. Iedere dag probeer ik met schrijven bezig te zijn. Ik werk aan de opdrachten voor de Schrijversacademie, schrijf aan mijn boek of zit te broeden op een kinderboek. En samen met mijn broer probeer ik een thriller te schrijven.
Dat schrijven zit in mijn bloed. Misschien omdat mijn vader zo levendig kon voorlezen. Misschien omdat ik net als mijn moeder hoogsensitief ben. En misschien is het gewoon zo. Verhalen grijpen me altijd aan. Ik kan me niet zomaar losmaken en wanneer ik een boek lees, bekijk ik alles door de lens van dat boek. Verhaallijnen van boeken die ik jaren geleden heb gelezen drijven vaak ineens naar boven. Scènes uit films dringen door tot in mijn dromen. En hoe meer dit gebeurt, hoe meer er van mijn oude zelf weer tevoorschijn komt. Ik ben een dromer en ik ben een verhalenverteller.
Een bijzonder proces dus dat schrijven! Ik deel misschien niet veel op mijn blog, de opleiding slokt veel van mijn tijd op. Daarnaast probeer ik ook creatief te blijven schrijven natuurlijk, dat was het hele punt, niet waar?! Maar zo heb je een kleine geschiedenis over mijn schrijf-reis en waar deze eigenlijk begon. Nu richt ik mijn neus weer naar de toekomst en ga maar eens verder met mijn verhaal.
Ik heb zojuist mijn eerste opdracht voor de Schrijversacademie ingeleverd. Beeld je een nagelbijtend persoon in… ja, dat ben ik nu. Natuurlijk wacht ik met schrijven tot vlak voor de deadline. Dat is mijn manier om de optimale focus te krijgen. Of het de optimale manier van werken is? Dat betwijfel ik. Wel ben ik een paar dagen geleden begonnen met het bedenken van het verhaal. Het betreft een kort verhaal, meer een scène wat in een verhaal zou passen. Driehonderd woorden. Een tafelscène. Thriller of romantiek. Van te voren werk je een en ander al uit. Waar het in deze opdracht om draait zijn de zintuiglijke beschrijvingen. En laat dat nou precies datgene zijn waar ik nog een boel over kan opsteken! Want wanneer ik schrijf zie ik alles letterlijk voor me. Ik ben heel beeldend ingesteld en de sfeer voel ik tot in mijn aderen (wat dramatisch, maar je begrijpt me). Het zit allemaal in mijn hoofd. En wanneer ik het op papier zet komt het niet altijd uit de verf. Dat wat ik rond en compleet in mijn hoofd heb zitten komt er tweedimensionaal uit. Dus wat dat betreft is het voor mij een perfecte opdracht!
Een verhaal schrijven doe je in verschillende lagen. Je hebt de verhaallijn, de details van de omgeving, de woorden, de zinnen, de gevoelens. Maar dat alles is plat. Het is een platte ballon. Blaas je de ballon op, dan heb je er wat aan. En die lucht die je in die ballon blaast, dat zijn de zintuiglijke details. Die geven een verhaal leven. Wat zie je, wat hoor je, wat voel je, wat ruik je en wat proef je? Gek voorbeeld eigenlijk. Ik had ook over puzzelstukjes kunnen beginnen…Nou ja, je begrijpt me. Hoop ik.
Ik kan leuke verhalen bedenken maar sta nog in de kinderschoenen van het hele schrijfproces. En het grappige is dat toen ik mij opgaf voor deze studie, ik dacht dat ik het allemaal wel wist. Jeetje wat had ik het bij het verkeerde eind! Want Susan Smit kan wel zeggen dat ik mooi kan schrijven tijdens een workshop, dit maakt me nog geen doorgewinterde schrijver. Schrijven is keihard werken en dat merk ik keer op keer weer. Want deze opdracht heb ik vele malen herschreven. Ook al zijn het maar 300 woorden.
En ook dit verhaal begon heel plat. Het was een verhaallijn en niet meer. Totdat ik mijn ogen sloot en voor me zag wat er met de hoofdpersoon gebeurde. Wat zag ze? Wat hoorde ze? Wat proefde ze? Ik voegde een emotie toe, vervolgens een smaakbeschrijving, een geluid, een geur. Wat voelde ze onder haar voet? Wat hield hij in zijn hand? En ga zo maar door. Plotseling stond daar ineens een complete scene op papier. Voor mij dan. Voor mijn gevoel staat het verhaal nu op papier zoals ik het in gedachte had. Maar de vraag is: wat vindt de docent? Nog twee nachten slapen en dat weet ik het. Doodeng, want ik wil mijzelf graag bewijzen. Laten zien dat ik echt wel kan schrijven. En het maakt me heel klein en nietig, want ik wil erg graag leren. En juist wanneer de docent de fouten eruit pikt leer ik ervan.
Ondanks de bijbehorende onzekerheden vind ik het heel gaaf dat ik mijn eerste opdracht zojuist heb ingeleverd. Het is bij mij vaak de vraag of ik wel inspiratie krijg om te schrijven. Vaak genoeg staar ik naar een leeg vel papier en krijg ik er geen woord op geschreven. Net als met schrijfwedstrijden. Je krijgt een onderwerp toegewezen en dan hoop je maar dat je er iets mee kunt. De druk is hoog want je wilt immers presteren.
Maar het is gelukt. De opdrachten ‘dwingen’ me te schrijven, ‘dwingen’ me inspiratie op te roepen en ‘dwingen’ me iets te doen met de woorden die ik beetje bij beetje op papier zet. De druk is er nog steeds, maar met de wetenschap dat ik er van leer. Dat ieder woord dat ik schrijf en iedere opdracht die ik inlever mijn manier van schrijven verbetert. Deze stok achter de deur had ik even nodig. Ik merk namelijk nu al dat het schrijven me steeds makkelijker af gaat. Natuurlijk zijn er avonden dat ik de woorden er uit moet trekken. Maar ik wacht niet meer op de inspiratie. Inspiratie krijg je niet. Daar draait het helemaal niet om. Net als met sport, een instrument bespelen, een verdomd goede advocaat worden of een perfect muurtje kunnen metselen, je wordt er pas goed in als je oefent en ervaring opdoet. En ik kan niet wachten tot ik vanavond weer achter mijn bureau mag kruipen om die ervaring op te doen!